Od tegorocznego Bożego Narodzenia zacznie obowiązywać nowa ustawa regulująca istotne aspekty sprzedaży konsumenckiej. Poniżej przedstawiono subiektywne zestawienie najważniejszych zmian dotyczących jednego z aspektów sprzedaży konsumenckiej, czyli sprzedaży towarów online. Na końcu artykułu znajdziesz również link do infografiki.
Gdzie szukać?
Do tej pory mieliśmy do czynienia ze sporym rozproszeniem regulacji prawnych dotyczących tej dziedziny. Mankament ten nie zniknie w zupełności z dniem 25 grudnia 2014 roku, jednak od tego dnia przestają obowiązywać dwie istotne ustawy, mianowicie: ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 r. poz. 1225) oraz ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, a zacznie obowiązywać jedna ustawa o nazwie: Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. 2014 r. poz. 827). [niestety żeby zapoznać się z całą tematyką szeroko pojętego prawa konsumenckiego trzeba sięgnąć jeszcze m.in. z ustawą z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U 2007 r. Nr 50, poz. 331 ze zm.), ustawą z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U 2002 Nr 144, poz. 1204), ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.), które nadal obowiązują i obowiązywać będą].
Ustawodawca wprowadził zmiany w prawie konsumenckim, by dostosować polskie prawo do wymogów Unii Europejskiej (dyrektywy 2011/83/UE), za cel stawiając sobie zwiększenie ochrony konsumentów przed dostarczaniem im towarów niskiej jakości.
Kilka przydatnych definicji:
Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa to przykładowo umowa zawarta z konsumentem np. w jego domu albo podczas jakiegoś pokazu, gdzie fizycznie obecne są dwie strony umowy.
Umowa zawarta na odległość to umowa zawarta bez jednoczesnej obecności stron z wykorzystaniem co najmniej jednego środka porozumienia się na odległość, np. zakupy online.
Gwarancja zawsze jest dobrowolnym zobowiązaniem przedsiębiorcy co do działań, które podejmie w przypadku, gdy towar nie ma odpowiednich właściwości.
Rękojmia zawsze jest obowiązkowa, to podstawa prawna dochodzenia swoich praw od sprzedawcy w związku z wadami towaru. Po nowelizacji znika z prawa hasło: „niezgodność towaru z umową” i zostaje ono w pełni zastąpione rękojmią (stąd też regulacje dotyczące rękojmi konsumenckiej wracają do treści Kodeksu cywilnego)
Sprzedaż konsumencka jest to sprzedaż dokonana osobie fizycznej (konsumentowi – osobie fizycznej dokonującej zakupu niezwiązanego bezpośrednio z jej działalnością zawodową lub gospodarczą), przez przedsiębiorcę (sprzedawcę).
Wada istotna – jeśli wystąpi, konsument może żądać odstąpienia od umowy z tytułu udzielonej rękojmi; jej oceny dokonać należy ze względu na cel i przeznaczenie towaru.
Zegar zacznie tykać w innym rytmie – zmiany w terminach
Termin: | od 25.12.2014 | Przed 25.12.2014 | |
1. | dla konsumenta na odstąpienie, bez podawania przyczyny, od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, liczymy od dnia wydania towaru (zawarcia umowy jeśli dotyczy świadczenia usług) | 14 dni | 10 dni |
2. | dla sprzedającego na rozstrzygnięcie złożonej reklamacji (złożonej z tytułu rękojmi) i poinformowanie o tym konsumenta | 14 dni | 14 dni |
3. | dla sprzedającego na wydanie towaru konsumentowi (chyba że umówili się inaczej) | niezwłocznie, nie później niż 30 dni od zawarcia umowy | 30 dni |
4. | dla konsumenta i sprzedającego: jeśli w tym czasie okaże się, że towar ma wadę, domniemywa się, że wada ta istniała od momentu wydania rzeczy (to po stronie sprzedawcy leży ciężar udowodnienia, że usterka wynika z winy klienta, a nie z wadliwego wykonania towaru).Jeśli wadę zauważymy później, między 12. a 24. miesiącem od wydania towaru, to konsument powinien wykazać, że wada towaru istniała w momencie zakupu. | 1 rok | 6 miesięcy |
5. | dla konsumenta na zgłoszenie wady towaru; termin w którym należy złożyć reklamację (z tytułu rękojmi) i określić jakie ma się żądania; liczymy od momentu zauważenia wady | 1 rok | 2 miesiące |
6. | Okres trwania rękojmi: ogólny czas trwania odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi; liczymy od dnia wydania towaru konsumentowi | 2 lata w przypadku nieruchomości 5 lat,towarów używanych nie mniej niż rok | 2 lata w przypadku nieruchomości 3 lat,Towarów używanych nie mniej niż rok |
Jeśli więc zauważysz wadę towaru w ostatnim dniu 2 letniego okresu trwania rękojmi, to masz jeszcze 1 rok na zgłoszenie wady, co w praktyce daje aż 3 lata ochrony! |
Teraz masz większy wybór – zmiany dotyczące żądań reklamacyjnych
W związku z powrotem rękojmi konsumenckiej do Kodeksu cywilnego zmianie uległy też żądania, jakie może wysuwać konsument w stosunku do sprzedawcy w związku z wadami towaru.
Przed 25.12.2014 | Od 25.12.2014 |
W pierwszej kolejności żądanie naprawy albo wymiany na nowy. | Konsument może żądanie naprawy albo wymiany na nowy, ale także obniżenia ceny lub może odstąpić od umowy (o ile wada jest istotna), co wiąże się ze zwrotem pieniędzy. Sprzedawca może oferować wymianę lub naprawę ale tylko jeśli nastąpi ona niezwłocznie i nie będzie wiązać się z niedogodnościami. |
Jeśli ww. żądania były niemożliwe do spełnienia albo ich koszt byłby nadmierny: można żądać stosownego obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy i zwrotu pieniędzy. | Jeśli nastąpi wymiana lub naprawa towaru a konsument ponownie złoży reklamację – sprzedawca ma obowiązek zwrotu pieniędzy. |
Czas na zgłoszenie „niezgodności towaru z umową” – 2 miesiące od stwierdzenia wady w okresie 2 lat od wydania towaru konsumentowi | Czas na zgłoszenie wady istotnej – 1 rok od stwierdzenia wady w okresie 2 lat od wydania towaru konsumentowi |
Dużo więcej informacji już na początek – obowiązki informacyjne sprzedawcy
Znacznie rozszerzono zestaw informacji, jakie muszą być przedstawione konsumentowi najpóźniej w chwili zawarcia umowy – jest ich obecnie aż 21 (art.12 ustawy o prawach konsumenta), niektóre z nich to: poinformowanie o głównych cechach produktu, podanie swoich danych identyfikacyjnych, podanie informacji o łącznej cenie za towar wraz z podatkami, a także opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz o innych kosztach, informowanie o sposobie i terminie zapłaty, o kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument, o obowiązku przedsiębiorcy dostarczenia rzeczy bez wad, o istnieniu i treści gwarancji i usług posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji, o możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń, itd.
Co bardzo istotne sprzedawca musi poinformować o prawie odstąpienia od umowy i o jego terminie oraz przedstawić wzór formularza odstąpienia (dla ułatwienia taki wzór odstąpienia i wzór informacji o prawie do odstąpienia stanowią załączniki do nowej ustawy) oraz o sytuacji, gdy takie prawo konsumentowi nie przysługuje.
Odstępuję od umowy – jakie koszty poniosę?
Z nowej ustawy jasno wynika, że sprzedający w terminie maksymalnie 14 dni od otrzymania informacji o odstąpieniu od umowy ma obowiązek zwrotu konsumentowi kosztów zakupu (ceny) oraz kosztów dostarczenia towaru do konsumenta, chyba że konsument wybrał sposób dostawy inny niż najtańszy oferowany przez przedsiębiorcę, wtedy tych dodatkowych kosztów przedsiębiorca nie musi zwracać.
Koszy zwrotu rzeczy (odesłania towaru sprzedającemu po odstąpieniu od umowy) pozostają po stronie konsumenta, odeśle on więc towar sprzedającemu na własny koszt.
Sprzedawco bądź regulaminowy!
Nie można też zapomnieć o wymogach stawianych przedsiębiorcom przez ustawę z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U 2002 Nr 144, poz. 1204). Przedsiębiorcy prowadzący działalność online muszą pamiętać o dostosowani swoich regulaminów do nowych przepisów. Przez pewien czas istnieć będzie jeszcze dychotomia: dwa różne porządki prawne, jeden dla zakupów dokonanych przez przed 25 grudnia 2014, drugi od dnia 25 grudnia 2014 roku. Nadal należy pamiętać o klauzulach abuzywnych (niedozwolonych), których nie można zamieszczać w umowach z konsumentami oraz dbać o ochronę danych osobowych zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz. U. 2014 r. poz. 1182)
Polecam stronę internetową Urzędu Ochrony Konkurencji i konsumentów i zakładkę poświęconą zmianom wchodzącym w życie 25 grudnia 2014 roku (http://www.prawakonsumenta.uokik.gov.pl/). Ciekawą pozycję stanowią także poradniki przygotowane przez Urząd dla konsumentów i przedsiębiorców (https://prawakonsumenta.uokik.gov.pl/publikacje/ )
Najważniejsze informacje przygotowałyśmy również w formie infografiki, którą widzisz poniżej, możesz ją też pobrać w większym rozmiarze stąd:
[wpdm_package id=’1854′]
Świetny artykuł, fajna infografika. Trochę przerażające te zmiany dla przedsiębiorców – współczuję im. Wiąże się to nie tylko ze zmianą regulaminów, ale też z wyglądem strony… Nici ze spokojnych świąt. Chyba lepiej jak zrobią jakiś audyt regulaminu, bo dzięki temu unikną problemów (np. takich jak klauzule niedozwolone) i choć trochę się uspokoją…
Aniu, dzięki! To prawda, mocno przerażające zmiany.
Witam,
czy niektóre z obowiązujących informacji, które klient ma otrzymać najpóźniej w chwili zawarcia umowy, mogą być jak dotychczas udostępnione w regulaminie ( w takim sklepie internetowym gdzie przed zakupem klient musi zaznaczyć, że zapoznał się z regulaminem)? A może trzeba dodatkowo wysłać takie informacje do klienta np. przy potwierdzeniu zamówienia?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam.
To już pewnie kwestia interpretacji. Aczkolwiek wszystkie niezbędne informacje muszą być widoczne, dlatego lepiej pokazać je np. w panelu bocznym sklepu.
I oczywiście najlepiej mailem wysłać jeszcze odnośnik do regulaminu.
Pozdrawiam.
Ciekawy artykuł, a czy można tę infografikę pod swoją stronę podłączyć z podaniem źródła jako cyt. ?
Oczywiście 🙂
bardzo pomocny artykuł, tylko stąd mogłem się dowiedzieć że zaszły jakieś zmiany w przepisach a wszędzie cisza. Dzięki.
Służymy pomocą 🙂
WITAM.
Prowadzę autokomis (typowe pośrednictwo) i sprzedaje tylko auta klientów ,czyli pośredniczę między sprzedającym a kupującym i za tą usługą pobieram prowizję.
Z racji tego nie jestem właścicielem sprzedawanego auta i z racji tego moja wiedza na temat sprzedawanego pojazdu jest ograniczona (wiem tyle co przekaże mi sprzedający).
Kiedyś wystarczyło że poinformowałem kupującego o stanie kupowanego samochodu i na podstawie Art. 770. i Art. 557 mogłem wyłączyć swoją odpowiedzialność a według nowych przepisów (25.12.2014r) już nie mogę .
Ale w dniu rejestracji swojej działalności gospodarczej nikt nie wymagał abym posiadał wiedze jaką mają mechanicy , blacharze , lakiernicy i diagności!!!!!!!!
Więc w jaki sposób mogę ograniczyć moją odpowiedzialność za stan sprzedawanego pzre zemnie pojazdu.
Pozdrawiam.
Dzień dobry, niestety nie jesteśmy w stanie Panu pomóc, gdyż tekst dotyczy zakupów w sieci i na tym nasza wiedza się kończy.
Witam,
Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą w branży samochodowej. Jakiś czas temu kupiłem aparat fotograficzny który właśnie przestał się uruchamiać. Ponieważ stało się to w najmniej odpowiednim momencie nie chce aby aparat był naprawiany lub wymieniany (straciłem zaufanie do obecnego producenta). Chcę odzyskać pieniądze i kupić aparat innej firmy.
Bardzo proszę o poradę w jakiej formie i powołując się na jaki paragraf mogę jako jednoosobowa firma odzyskać pieniądze od sprzedającego.
Świetny artykuł i ikonografika ! Więcej na tema praw nowych praw konsumenta można znaleźć
http://www.uokik.gov.pl/pytania_i_odpowiedzi.php
http://gwaranter.com/poradnik/START__uprawnienia_kupujacego
dzięki za konkretne informacje, tego szukałem.